Sự tích Đền thờ Đức Thánh Cả

Đền thờ Đức Thánh cả tọa lạc trong khuôn viên khu dân cư Mỹ đình - sông Đà thuộc thôn Đình thôn - Xã Mỹ đình- Huyện Từ liêm - Hà nội.Phía nam và phía tây giáp Viện âm nhạc,phía đông giáp tòa nhà của Tổng công ty Sông Hồng,phía bắc giáp khu dân cư Mỹ đình 3.Tổng diện tích:1924m2.
Đền thờ Đức Thánh cả là nơi thờ tự Lý Phật Tử Đại Vương thời hậu Lý Nam Đế (542-602).
Khi xưa đền nằm cạnh con ngòi tiêu nước cho các xã Mai dịch,Dịch vọng,Hạ yên quyết,Mỹ đình và Mễ trì chảy ra dòng sông Nhuệ rồi ra sông Cái(sông Hồng).Đền thờ Đức Thánh nằm trên gò nhỏ xung quanh là ruộng trồng lúa của hai làng Đình thôn và Mễ trì hạ.Đền thờ Đức Thánh Cả đến nay qua nhiều lần tu tao,xây mới bằng nguồn đóng góp của nhân dân Đình thôn,Nhân mỹ,Mễ trì hạ và Mễ trì thượng.Quanh năm và nhất là vào các ngày tuần ,rằm,mồng một nhân dân trong vùng đến lễ bái tỏ lòng tôn kính,biết ơn công đức của Lý Phật Tử Đại Vương.Nơi đây thật sự là nơi thờ cúng tâm linh rất linh nghiệm.
Qua nhiều lần tu tạo xây dựng mới Đền thờ Đức Thánh cả có được cảnh quan khang trang đẹp đẽ như ngày nay là nhờ đóng góp công sức và tiền của của nhân dân địa phương cùng du khách thập phương,Ban lãnh đạo Tập đoàn sông Đà và chính quyền địa phương đã phát tâm công đức.
Xung quanh đền xây tường rào bảo vệ ngôi đền được nâng cao cốt nền 1,2 m với kết cấu bê tông cốt thép lợp ngói cổ Thạch bàn,sân trước lát gạch Giếng Đáy,sân sau trải bê tông đan xen ôm lấy những gốc cây nhãn ,cây xoài; có núi đất thế "tam sơn".Trước đền có hồ nước có đảo non bộ quần tụ có cây cầu cong cong bắc qua,dưới chân cầu đàn cá tung tăng bơi lội,hài hòa cảnh trí thiên nhiên,gắn bó với đời sống con người.Hòn non bộ thể hiện sự tích cổ xưa của ngôi đền với 3 ông lão kéo vó - một huyền thoại kỳ thú.Cổng đền được xây mới năm 2007 với kiến trúc cân xứng,có những đường nét uyển chuyển đẹp đẽ.Cảnh quan nơi đây chào đón các du khách thập phương cùng các nhà hảo tâm công đức.
Đền thờ Đức Thánh cả với câu chuyện huyền thoại kỳ bí:Chuyện kể rằng:" Ngày xửa ngày xưa vùng đồng trũng Đình thôn-Mễ trì hạ nơi đây có con ngòi tiêu nước cho một vùng từ làng Vòng,làng Sở,Dịch vọng hậu,làng Cót,làng Đỗ(Đình thôn),làng Mễ trì hạ,làng Giàn.Nước từ các nơi hợp lưu và qua sông Nhuệ rồi ra sông Cái(Sông Hồng).
Vào năm Tân dậu (961) xẩy ra trận đại hồng thủy,nước cuốn trôi nhiều nhà cửa,làng mạc,người dân nơi đây chỉ còn cách kéo vó kiếm cá sinh nhai.Vào ngày nước rút,nhân dân vác vó ra đồng kiếm cá,nơi đây có 3 cụ ở 3 thôn Mễ trì,Nhân mỹ và Đình thôn cùng kéo vó ;kéo suốt từ chiều tối đến gần sáng mà chẳng được con cá nào ,3 cụ đều chán ngán rủ nhau ra về. Bỗng nhiên một cụ nhìn thấy mảnh gỗ phát ánh sáng đang trôi ngược dòng nước,cụ lấy cây sào đẩy ván ra nhưng mảnh ván cứ loanh quanh trôi vào vó của cụ,cụ bèn vớt lên ,nhìn kỹ thấy sơn son thiếp vàng,cụ thoáng nghĩ điều kỳ lạ dường như mách bảo cụ rửa sạch mảnh gỗ ván để lên bờ cao gần nơi cụ đứng kéo vó cụ lẩm nhẩm :"Chúng con là người dân lam lũ nay đi kéo vó kiếm cá ,nếu có linh thiêng xin được phù hộ cho con kéo đầy giỏ cá ".lời thỉnh cầu của cụ được ứng đáp quả nhiên kéo chẳng bao lâu được đầy giỏ cá.Tiếng cá quẫy trong giỏ làm hai cụ kế bên nóng lòng và hỏi thăm cụ,cụ chỉ bảo và họ cũng đến bên mảnh ván trên gò cao mà khấn rằng:"Ngài đã thương thì thương cho chót ông cụ thôn Đỗ(Đình thôn) khấn chúng con xin được phụng thờ mãi mãi,ông cụ thôn Đỗ trang(Nhân mỹ) chúng con xin tiến cúng bát hương để thờ cúng Ngài"thế rồi chẳng bao lâu 2 cụ cũng kéo được đầy giỏ cá.Tin loan ra dân chúng thấy điều kỳ diệu nô nức đến xem ,xem kỹ thì ra mảnh gỗ ván đó là bài vị có đề chữ "Lý triều Đại Vương tức Diêm La Thiên Tử".Nhân dân bèn lập miếu thờ ,quanh năm hương khói.Từ đấy cứ đến ngày mồng bẩy tháng giêng Âm lịch hàng năm cả 3 thôn đều mở hội tế rước Ngài về phối thờ tại đình làng.Đình thôn là nơi sở tại có đất xây miếu được phép rước lễ và trông nom quanh năm thờ phụng ,thôn Nhân mỹ được rước bát hương thờ tại đình và thôn Mễ trì được rước bài vi(vì vớt được bài vị) và thờ tại đình,để giữ gìn trật tự 3 thôn đã thỏa thuận :theo tuần tự lần lượt không vào miếu trước khi kiệu rước của thôn kia chưa ra khỏi ngã ba(có nghĩa là phải chờ tại ngã ba) chờ khi kiệu thôn kia đi khỏi mới vào.Ngày hội làng ngoài lễ rước còn có các trò chơi dân gian cổ truyền như chọi gà,kéo co,cờ tướng ,hát chèo...không khí lễ hội ngày xuân càng thêm vui tươi,bảo tồn nét đẹp truyền thống .
Đền thờ Đức Thánh Cả tọa lạc từ năm 961 đến nay trên quần thể có phong thủy ngàn năm tỏa sáng,hai bên dòng nước khép vào,phía sau có long cung bao gối.
Đến đời vua Lý Thái Tông bèn cho họp triều thần,lập công khen thưởng,ban công phụng thờ.
Những truyền kỳ lịch sử về ngôi Đền thờ Đức Thánh cả:
-Vào tháng giêng năm Nhâm tuất(542)Lý Bôn khởi binh tấn công giặc nhà Lương (bên Tàu) do Thứ sử Tiêu Tu cầm đầu,quân giặc bị thất bại liên tiếp phải đầu hàng và rút quân về nước,không đầy 3 tháng nghĩa quân đã chiếm được hầu hết các đồn trú và thành Long Biên.Đầu năm Quí dậu (543) sau công nguyên vua nhà Lương lại huy động binh mã sang xâm lược nước ta một lần nữa cũng bị quân ta chặn đánh tại bán đảo Hợp phố miền cực bắc Châu giao.
Tháng hai năm Giáp tý (544)Lý Bôn lên ngôi Hoàng đế lấy hiệu là Lý Nam Đế đăt tên nước là Vạn xuân ,kinh đô được đặt ở miền cửa sông Tô lịch (Hà nội ngày nay).Định niên hiệu,đặt một triều đình riêng.Khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc,sự bền vững muôn đời của đất trời phương Nam,ngang hàng với nước lớn phương Bắc, triều Lý khởi nghiệp từ đây.
Lý Nam Đế mất vào ngày 13 tháng 4 năm 548.Lịch triều phong tặng người anh hùng dân tộc"Diêm La Thiên Tử Đại Vương"hiệu Phổ Tế Thượng Sỹ (Đức Thánh Cả).
Là người có công lớn lập nên đất trời phương Nam độc lập,khởi nghiệp triều Lý,được nhân dân truyền tụng,bức hoành phi có ghi bốn chữ"Lý triều hiển Thánh".Riêng miền Bắc có tới 200 đền thờ Ngài. Đền thờ Đức Thánh Cả thuộc thôn Đình thôn đã được nhân dân 3 thôn thờ phụng lâu đời.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử,do chiến tranh tàn phá,đến nay đền đã được trùng tu,tôn tạo tương đối khang trang để đón khách thập phương đến ngưỡng mộ cầu tài,cầu lộc và vãng cảnh chốn Thánh cung.
Ban di tích Đền thờ Đức Thánh Cả